Goed nieuws uit Centraal-Azië: Tadzjikistan en Kirgizië hebben hun grens in de Pamirs weer geopend. De doorgang was jarenlang gesloten als gevolg van een conflict over de precieze grenzen van/het watergebruik in de Fergana-vallei.
De grens tussen beide landen in de Fergana-vallei zelf is nog steeds gesloten, maar hier kunnen reizigers via Oezbekistan van het ene naar het andere land reizen. In de Pamirs was omreizen via een ander land geen optie. Dat de grenspost hier weer open is, betekent dat je eindelijk de beroemde Pamir Highway weer van begin tot einde kan volgen.

De boten van Finnlines varen tussen Duitsland en Helsinki, een interessante verbinding voor iedereen die met de eigen auto de Baltische landen en/of Finland wil bezoeken. Het pakken van de boot voorkomt dat je heen én terug de lange rit door Polen of Zweden moet maken. Er is overigens nog wel een alternatief: veerbootmaatschappij DFDS vaart van Kiel naar Litouwen. In juni van dit jaar namen we zelf de boot naar Finland voor een studiereis door de regio Karelia. Het was een echte ‘slow’-start, maar wat waren we enthousiast!

“Fan van de Fanns” schreven we in het voorjaar van 2023, toen we een nieuwe 12-daagse reis Oezbekistan & de Fann publiceerden.
Het bleek een voltreffer: onze reizigers waarderen de combinatie van de Oezbeekse geschiedenis en cultuur en de indrukwekkende natuur en het plattelandsleven van de Tadzjiekse Fann Mountains.

Voor reizigers die niet de tijd hebben voor een meerdaags bezoek aan de bergen hebben we een dagexcursie vanuit Samarkand ontwikkeld.

Steeds vaker vragen reizigers ons om een voorstel voor een lange reis door Kirgizië. Gek is dit natuurlijk niet: op de prachtige natuur van dit bergachtige land raak je niet snel uitgekeken.

We komen daarom met een nieuwe, 19-daagse reis Kirgizië Compleet. Je rijdt zelf in een jeep of wordt gereden door een chauffeur. Je doorkruist het land van noord naar zuid en van west naar oost. Een fantastische en avontuurlijke reis door ongerepte natuur.

Op 24 december bezochten we Ordinary People in het Kunstmuseum in den Haag, een foto-expositie waar we erg naar uitkeken. We zijn al een tijd fan van maker Rob Hornstra. Het begon met een bezoek aan de expositie The Sochi Project in een galerie in Utrecht. De link met de Blini-regio (de voormalige Sovjet Unie) maakte zijn werk natuurlijk extra interessant en heel herkenbaar, veel van zijn vroegere foto’s zijn in Rusland gemaakt. Maar ook daarna bleven we hem volgen: in 2020 zochten we hem op en namen we voor het eerst drie huurfoto’s mee naar huis.

Ieder jaar weer ontvangen we uitgebreide feedback van reizigers die met ons op pad zijn geweest. Behalve tekst via mails en WhatsApp krijgen we ook foto’s, filmpjes en links naar gedetailleerde reisverslagen op internet doorgestuurd.
Natuurlijk zijn deze reviews nuttig voor ons (en onze lokale agenten), maar het is vooral heel leuk om de verhalen te lezen en de beelden te zien. En wie weet inspireren ze anderen om ook die éne reis te gaan maken.

Het ministerie van Buitenlandse Zaken geeft voor elk land ter wereld een reisadvies. Dit bestaat uit een kleurcode – groen, geel, oranje en rood – en allerlei praktische informatie en achtergronden. In een wereld waarin van alles gaande is, kijken logischerwijs steeds meer reizigers naar deze adviezen.

Omdat we hierover vaak vragen krijgen van onze klanten merken we dat er nogal eens onduidelijkheid over de inhoud, achtergrond en betekenis van deze adviezen bestaat. We geven daarom een korte toelichting.

Het Fann-gebergte ligt in het uiterste westen van Tadzjikistan en telt 7 pieken van meer dan 5.000 meter, met de Chimtarga van 5.489 als hoogste. In het zuidoosten ligt het Iskanderkul-meer, een populaire weekendbestemming voor Tadzjieken uit Dushanbe. In het noordelijke deel voeren op verschillende plekken onverharde wegen de bergen in, door diepe dalen en langs kleine dorpen. Het dal van de Shing-rivier brengt je naar de prachtige Seven Lakes.
Na elke bocht in het steile, rotsachtige dal verschijnt weer een volgend meer in weer een andere kleur blauwgroen.

De Turkmeense hoofdstad Ashgabat (of Asjchabad) ligt in het zuiden van het land, aan de voet van een lage bergrug die Turkmenistan scheidt van Iran. Als je het witte marmer en de brede, lege wegen van de stad achter je laat en naar het noorden rijdt, ben je vrijwel direct in de Karakum-woestijn. Links en rechts van de verlaten asfaltweg strekken zandvlaktes zich uit, met dor ogende woestijnplanten en hier en daar wat heuvels. De kans is groot dat je moet stoppen voor overstekende wilde dromedarissen. Soms hebben zich zandduinen gevormd en is het asfalt bedekt een laagje zand.

Zesentwintig jaar geleden kwamen we voor het eerst in India. Het was onze tweede grote reis samen, en na Peru en Bolivia wel iets heel anders. We reisden 4 weken (veel te) low budget door het noorden van het land. Beviel India ons? Ja, want een jaar later waren we terug voor 4 weken Zuid-India. En daarna nog eens het zuiden, enz. enz. Wat sprak ons toch zo aan dat we telkens terugkeerden? 5 redenen waarom we zelf blij worden van reizen door dit fascinerende land, gebaseerd op persoonlijke herinneringen.

Het verhaal van een bijna verdwenen meer. Het Aralmeer strekte zich tot halverwege de vorige eeuw uit over de vlaktes van het westen van Oezbekistan (de regio Karakalpakstan) en Kazachstan. Het werd gevoed door het water van twee grote rivieren: de Amur Darja en de Syr Darja. Om de katoenteelt in de regio uit te breiden werden grootschalige irrigatieprojecten opgezet. Het betekende dat het rivierwater het Aralmeer niet of nauwelijks meer bereikte. De gevolgen waren desastreus. Het waterniveau in het meer daalde gestaag en de oevers trokken zich steeds verder terug.

Deze zomer stapten Jip en Jeroen in Bishkek achter het stuur van een flinke 4×4 (het biertje kwam natuurlijk pas na afloop van de tocht) voor een 8-daagse rondrit door het bergachtige Kirgizië. Ze vervolgden hun reis door de ongerepte Fann Mountains van Tadzjikistan en sloten af met de Zijderoutesteden van Oezbekistan. Weer thuis lieten ze weten: “Een leuk kijkje in een deel van de wereld waarvan iedereen zegt “Oh, wat leuk, waar zei je precies?”. Moe maar voldaan. Ontzettend veel beleefd, waarbij we natuurlijk maar een fractie gezien hebben. Vooral een enorm avontuur!”

Nee, het beste museum van Centraal-Azië staat niet in Samarkand, Tasjkent of Almaty. Het staat in Nukus, de hoofstad van Karakalpakstan.
Hoe komt een dergelijke collectie van wereldniveau met onder andere meer dan 10.000 prachtige avant-garde kunstwerken uit de Sovjet-Unie en vooral Centraal-Azië, terecht in een stoffige provinciestad op woestijnvlaktes van westelijk Oezbekistan? In 1966 gaf het lokale bestuur van Nukus de archeoloog Igor Savitsky opdracht een museum te vestigen dat de archeologische vondsten uit de regio moest verzamelen en tonen.

Op 20 minuten rijden van Kutaisi ligt het voormalige kuuroord Tskaltubo. De thermische bronnen, vooral goed tegen reuma, trokken in Sovjettijden jaarlijks 150.000 bezoekers uit alle delen van het uitgestrekte land.

De 19 sanatoria liggen er nu verlaten en vervallen bij. Je kunt een aantal van deze sanatoria bezoeken. Als je ronddwaalt door deze soms prachtige, verbrokkelende gebouwen, krijg je een idee van de grootsheid van de Sovjet-Unie én van het verval na het uiteenvallen van dit rijk.

Waarom? We geven 6 redenen om NIET op stedenreis naar de Baltics te gaan:

1. Geen lange vliegreis
Een lange vliegreis geeft je echt het idee weg van huis te zijn. Helaas liggen Tallinn, Riga en Vilnius maar op iets meer dan 2 uur vliegen. Bovendien hoef je helemaal niet over te stappen maar zijn er rechtstreekse vluchten vanaf Amsterdam, Brussel én Eindhoven (vanaf de laatste plaats alleen naar Riga en Vilnius). Als je uit het vliegtuig stapt bent je dus nog fris en fit en heb je helemaal niet het gevoel ver weg te zijn.