Oezbekistan: het (bijna) verdwenen meer

Social Media

Oezbekistan: het (bijna) verdwenen meer

Scheepswrakken op de oever van het Aralmeer (foto: familie Bijlsma) Het verhaal van een bijna verdwenen meer. Het Aralmeer strekte zich tot halverwege de vorige eeuw uit over de vlaktes van het westen van Oezbekistan (de regio Karakalpakstan) en Kazachstan. Het werd gevoed door het water van twee grote rivieren: de Amur Darja en de Syr Darja. Om de katoenteelt in de regio uit te breiden werden grootschalige irrigatieprojecten opgezet. Het betekende dat het rivierwater het Aralmeer niet of nauwelijks meer bereikte. De gevolgen waren desastreus. Het waterniveau in het meer daalde gestaag en de oevers trokken zich steeds verder terug.

Hiervoor in de plaats kwamen zoute vlaktes en ook het water zelf werd steeds zouter. De visserij werd onmogelijk, de schepen bleven achter op de voormalige oevers. Vissers werden boeren, maar ook hier rustte geen zegen op: de wind blaast zout en stof van de voormalige zeebodem over hun landbouwgronden. Op dit moment is nog 12% van de oppervlakte van het meer over.

Je kunt in Oezbekistan zelf de gevolgen zien van het verdwijnen van het Aralmeer. Een bijzondere en avontuurlijke excursie vanuit het stadje Nukus voert je in twee dagen per jeep langs drooggevallen havens, een millennia oude necropolis, Sovjet nederzettingen en oude woestijnforten. Je overnacht in een yurt-kamp diep in de woestijn, bij de huidige oevers van het Aralmeer. Deze 2-daagse excursie is als onderdeel opgenomen in onze Oezbekistan Compleet-reis, zie de beschrijving voor dag 4 en 5.

Al eerder schreven we een stukje over de “claim of fame” van het stadje Nukus, het State Museum of Arts, zie het bericht Kunstverrassing in de woestijn.

Heb je vragen of wil je een offerte voor een reis op maat ontvangen? Wij adviseren je graag! Vul het offerteformulier in of neem contact met ons op via 030-3040031 of info@blinireizen.nl.

22 december 2022

De foto’s hieronder zijn gemaakt door de familie Bijlsma. Ze maakten deze herfst met hun 3 jonge kinderen een fantastische reis door Centraal-Azië (en verder). Wij mochten het deel in Oezbekistan en Tadzjikistan voor hen organiseren, waarbij een excursie naar het Aralmeer ook in het programma was opgenomen. De laatste foto verdient een extra toelichting, zie hun verslagje van de expeditie:

“Gisteravond teruggekomen van de expeditie naar het Aral meer en omgeving. Het Aral meer was vijftig jaar geleden nog een van de grootste meren ter wereld met een prominente visindustrie, maar is de afgelopen 50 jaar vrijwel opgedroogd doordat de voedende rivieren werden omgeleid voor Sovjet-irrigatieprojecten. Wat resteert is een enorme woestijn waar vroeger de zee was, en een veel kleiner meer dat enorm zout is.
We hebben de voormalige vissersstad Moynaq bezocht waar de vissersboten van weleer op de zeebodem liggen; heel surrealistisch. Daarna over de zeebodem gereden naar een volledig afgelegen Yurt-kamp vlakbij het nog resterende meer, daar gezwommen (je blijft drijven vanwege het zout), geslapen en de volgende dag via de woestijn en wat andere bezichtigingen terug. Ook hebben we met locals geluncht en veel cultuur van Karakalpalstan meegekregen, de streek waar het meer ligt. En op de weg terug nog een eenzaam en verzwakt schaap (Shaun gedoopt door de kinderen) uit de woestijn meegenomen. Heb je opeens een schaap in de bijrijdersstoel…
Het was een echt avontuur! 🌄🌏🏕”.